تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در نیمسال دوم سال تحصیلی ۶۸-۱۳۶۷صورت گرفت و در همان سال تحصیلی برای دو رشته فیزیک کاربردی و اقتصاد بازرگانی در مقطع کارشناسی و رشته دامپزشکی در مقطع دکتری حرفه ای تعداد ۱۱۶ نفر دانشجو پذیرش گردید. در حال حاضر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه با درجه کمی و کیفی جامع "سطح ویژه" یکی از بزرگترین مراکز علمی شمال غرب کشور محسوب می شود. این دانشگاه دارای ۵ دانشکده علوم پایه، علوم انسانی، علوم پزشکی، دامپزشکی و همچنین دانشکده فنی و مهندسی به همراه بخش ها و گروه های آموزشی مختلف دیگر است که در ۳ مجتمع آموزشی و پژوهشی مستقر هستند. این دانشگاه در حال حاضر با داشتن بیش از ۱۲ هزار دانشجو در ۴ مقطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترای حرفه‌ای و دکترای تخصصی توانسته است جایگاه ویژه‌ای در جذب نخبگان علمی منطقه داشته باشد. این دانشگاه با دارا بودن ۱۰۲ آزمایشگاه و کارگاه با بیش از ۱۲۰۰ دستگاه تجهیزات پیشرفته و به روز با هدف تامین فضای مناسب برای آموزش دروس عملی رشته‌های مختلف علوم پایه و علوم فنی و مهندسی در مقاطع مختلف تحصیلی و تجهیزات تخصصی لازم برای انجام پروژه‌های پژوهشی اعم از پایان نامه‌های دانشجویی در مقاطع دکتری و کارشناسی ارشد و طرح‌های تحقیقاتی و همچنین ارائه خدمات تخصصی آزمایشگاهی به مراکز صنعتی و علمی و ارتباط بیشتر با بخشهای مختلف صنعت نشان از توسعه کیفی این دانشگاه است.